Ramen, deuren en kozijnen ‘delen’ prestaties en conditie
Nieuwe techniek laat geveldelen communiceren
Nieuwe, slimme techniek maakt het nu mogelijk om elk moment een rapportage te ontvangen van de conditie en de prestaties van kozijnen, ramen en deuren. De gevelproducten geven ‘hun eigen diagnose’ zelf door. De digitale toekomst in actie!
QR-code voor GND-deuren
Hoe kun je snel achterhalen of een bouwproduct voldoet aan de wettelijke prestatie-eisen of aan extra eisen die een opdrachtgever stelt? Vastgoedeigenaren, bouwadviseurs, controlerende instanties, allemaal hebben ze belang bij de beschikbaarheid van informatie over eigenschappen van een deur of een deur-kozijncombinatie. De afgelopen jaren heeft Stichting Garantie Deuren (GND) gewerkt aan een uitbreiding van het bekende brandwerendheidslabel. Er zijn immers nog meer prestatie-eisen waaraan deuren moeten beantwoorden en waarover voorschrijvers en gebruikers geïnformeerd willen worden. In maart 2016 introduceert GND een kwaliteitslabel voor houten binnen- en buitendeuren die behalve de brandwerende prestatie ook de geluidwerendheid, inbraakwerendheid en de rookwerendheid weergeeft. Wie op een mobiele telefoon via Google Play of App Store de gratis ‘GND-deurscanner’ heeft gedownload, krijgt bij het scannen van de OR-code op de GND-deur direct te zien in welke GND- zekerheidsklasse de deur valt en wat de prestaties zijn van die deur op het gebied van brand-,rook-, geluid- en inbraakwerendheid.
Prestaties
Wat zijn nu de onderliggende regels, normen en prestatie-categorieën voor deze nieuwe GND-prestatielabeling? “Die basis helder en éénduidig krijgen, was nog een hele klus”, zegt GND-directeur Henk Breel: “De brand- of rookwerendheid staat met een icoon op het nieuwe GND-label aangegeven. De basis voor alle modellen en uitvoeringen van brand- en rookvertragende deuren met het GND-label is het onderliggende brand- rookattest.
Het nieuwe GND-prestatielabel houdt voor rookwerendheid drie categorieën aan, de Sa, gemeten bij omgevingstemperatuur, de S200, gemeten bij 220 ° C en een 0-klassering als twee andere klassen niet gehaald worden.
Voor geluidwerendheid hebben we nu zelf vier klassen gedefinieerd. Klasse 0 betekent ‘niet-getest’, klasse 4, met grenswaarde 47 dB, gaat richting ‘quiet room’ of hotelniveau. Voor inbraakwerendheid hebben we drie weerstandsklassen. Weerstandsklasse 2 voldoet aan het Bouwbesluit en vormt de basis voor het Politie keurmerk Veilig Wonen. Sommige GND-bedrijven kunnen producten met weerstandsklasse 3 leveren. Vanaf maart 2016 zijn van alle GND-deuren de prestaties direct afleesbaar na het scannen van het zekerheidslabel.”
De RIFD-chip
Hoe stel je vast wat de prestaties zijn van gevelonderdelen in de bestaande bouw? Met andere woorden: hoe meet je de conditie van een geveldeel dat al een aantal jaren ‘dienst heeft gedaan’?
Bij de huidige stand van de techniek is het mogelijk om de staat van onderhoud van houten kozijnen draadloos en op afstand te monitoren. Weijman Vastgoedonderhoud in Veenendaal heeft daarvoor een digitale methode ontwikkeld, het resultaat van acht jaar experimenteren. “Wij zijn het eerste en enige onderhoudsbedrijf in het land dat beheerders en gebouweigenaren met een druk op de knop kan informeren over de conditie van het houtwerk van hun gebouwen.” Die uitspraak van Han Fluttert, eigenaar-directeur van Weijman Vastgoedonderhoud, klinkt in eerste instantie bijna magisch, maar hij kan precies uitleggen hoe de digitale diagnose in elkaar zit. Fluttert:“Het systeem is sinds kort operationeel, maar nog niet in volle productie. Klanten zijn er al, dat zijn woningcorporaties en vastgoedbeheerders. Zij willen een helder en betrouwbaar beeld kunnen krijgen van de conditie van hun bezit. Onze methode biedt die transparantie. De exacte meting van de toestand van het hout ondersteunt de garantie van 15 jaar die wij geven op bijvoorbeeld een Accoya-kozijn. Op verschillende kritische punten van houten gevelelementen plaatsen we zogeheten RFID-chips *) die vochtgehalte en temperatuur registreren van de verschillende houten gevelelementen. Verder bevatten de chips ook gegevens over de maatvoering, houtsoort, leverancier, het toegepaste glas, de garantie en de datum van plaatsing. De chips zijn gekoppeld aan communicatiemodems die de gegevens doorsturen naar het ontvangststation van ons bedrijf. De energie voor de modems wordt opgewekt met zonnecellen. De chips werken op batterijen die 10 jaar meegaan. Voor het begin van de bouwvak van dit jaar is dit systeem toepasbaar voor alle soorten houten kozijnen van elk gebouw.”
*) RFID staat voor Radio-Frequency Identification. Met deze technologie – bekend van de toepassing bij anti-diefstalpoortjes – kan op afstand informatie worden opgeslagen en worden afgelezen door middel van een zogenaamde RFID-tag of -chip, die op of in een object of levend wezen is aangebracht. Supersensor
Op de Technische Universiteit Eindhoven hebben onderzoekers van de faculteit ‘Electrical Engineering’ een volgende stap gezet in de ontwikkeling van sensoren. In december van het afgelopen jaar promoveerde onderzoeker Hao Gao op de toepassing van een nieuwe, zeer kleine sensor die functioneert zonder batterijen. De draadloze temperatuursensor wordt opgeladen door de energie van de radiogolven van een draadloos netwerk. Het maakt deze sensor uitermate geschikt voor allerlei slimme toepassingen voor gebouwen. Voor regeling van het binnenklimaat, licht en toegangsscenario’s is in de nabije toekomst geen uitgebreide bedrading nodig en het gebouw kan niet ‘down’ gaan als batterijen leeg zijn. Hoogleraar Peter Baltus, directeur van het ‘Centre for Wireless Technology’ in Eindhoven, geeft een korte uitleg: ‘De nieuwe sensor heeft een antenne die op de chip zit. Die vangt signalen op van een router. De sensor meet de temperaratuur en stuurt een signaal met een specifieke, andere frequentie naar de router. Uit die frequentie kan de gemeten temperatuur worden afgeleid. Met dezelfde techniek kunnen bijvoorbeeld ook beweging, licht of vochtigheid worden gemeten. Het grote verschil met de bekende RFID-techniek is, dat bij de nieuwe sensor zeer hoge frequenties worden gebruikt waardoor een signaal sterk gebundeld kan worden en de sensor heel klein en uiteindelijk ook erg goedkoop kan zijn. Het toepassingsgebied is enorm. Je zou de nieuwe sensor bijvoorbeeld ook kunnen aanbrengen onder een laagje lak of muurverf. Die sensor werkt toch wel.”
door Louis Jongeleen