Brandwerend glas zorgt ervoor dat eventuele brand in een gebouw zich minder snel verspreidt en houdt vluchtroutes veilig, zodat mensen kunnen vluchten en de brandweer de gelegenheid heeft het vuur te bestrijden. Maar welke mogelijkheden zijn er, wat zijn de voordelen en welke voorwaarden stelt dat aan het kozijn. Raam en Deur ging te raden bij de grote glasproducenten voor antwoorden en stelde meteen de vraag welke ontwikkelingen nog te verwachten zijn.

Door de snelle ontwikkelingen in de duurzame bouw ontwikkelt het aantal begrippen zich ook in een rap tempo. Daarom komt BouwCenter met het Duurzaam Bouwboekje.

Met de term vlakglas wordt glas bedoeld zoals dat in de bouw wordt gebruikt voor kozijnen, ramen en deuren. Het wordt daarom ook wel vensterglas genoemd. In buitengevels wordt tegenwoordig vrijwel altijd glas toegepast dat uit twee lagen vlakglas bestaat met een spouw ertussen. Drie lagen glas met een dubbele spouw is in opkomst. Basis voor het verantwoord toepassen van vlakglas zijn de normen en richtlijnen.Hein StienstraVrijwel alle glas voor de bouw is floatglas. Wegens zijn samenstelling noemt men het ook wel natronkalkglas, een term die vooral in normen wordt gebruikt. De productie bestaat uit het gieten van gesmolten glas bovenop een bad van gesmolten tin. Het glas is lichter dan het tin, waardoor het er bovenop blijft drijven. Gesmolten metalen hebben een perfect vlak oppervlak en op deze manier is ook (de onderkant van) het glas perfect vlak. De oppervlaktespanning van het glas zelf zorgt voor een perfect gladde bovenkant. De floatglasmethode wordt vooral gebruikt voor het maken van grote glasplaten (6,0 x 3,21 m). Het wordt toegepast in een continu gietproces: aan één kant wordt het vloeibare glas op het vloeibare tin gegoten, aan de andere kant wordt de gestolde glasplaat verder afgekoeld en in gewenste afmetingen gesneden. De dikte van de glasplaat kan variëren tussen 0,4 en 25 mm. Toepassingen Vlakglas kent oneindig veel toepassingen. De veelheid van eigenschappen die het door bewerking en verwerking kan krijgen maken dit mogelijk. Er is vlakglas voor het isoleren van warmte, voor het reguleren van zonlicht, voor bescherming tegen brand, doorvallen, letsel, inbraak etc. Glas kan gebruikt worden voor het maken van constructies zoals volledig glazen gevels, trappen, balustrades, vloeren, overkappingen etc. Zowel in het interieur als exterieur kan glas gebruikt worden ter verfraaiing. Om dit mogelijk te maken worden glas bewerkt. Glasbewerkingstechnieken zijn bijvoorbeeld: snijden, slijpen, boren, zagen, harden, coaten, buigen, lakken, printen, verlijmen, etc. Normen en richtlijnen  Normen en richtlijnen vormen de basis voor het verantwoord toepassen van vlakglas. In toenemende mate zijn dit Europese (product-)normen. Ook voor glas dat in de bouw wordt toegepast geldt het in Europa bekende CE-keurmerk. Op nationaal niveau zijn er nog wel aanvullende normen en richtlijnen. Deze hebben voornamelijk betrekking op het toepassen van vlakglas en worden uitgebracht door het Nederlandse Normalisatie Instituut (NEN). Daarnaast zijn er normen die raakvlakken hebben met het toepassen van glas. Voorbeelden hiervan zijn de normen m.b.t. inbraakwering en brandwering. Maar ook (private) richtlijnen zijn van belang als het gaat ook vlakglas. Voorbeelden hiervan zijn het Politie Keurmerk Veilig Wonen (PKVW) en het KOMO-keur voor isolerend dubbelglas. Wanneer bij NEN gezocht wordt naar normen voor vlakglas resulteert dat in 135 exemplaren. Mede om die reden biedt NEN voor – en in overleg met - de glasbranche een praktijkgerichte bundel aan met 29 normen. De glasnormen hebben hoofdzakelijk betrekking op ? Termen en definities, ? Belastingen en vervormingen, ? Kwaliteitseisen en beproeving van glassoorten, ? Beglazen van gebouwen, ? Europese normen die op nationaal vlak worden toegepast, ? Praktijkrichtlijnen, en ? Beoordelingsrichtlijnen. Om een indruk te krijgen maakte Raam en deur een keuze uit de grote hoeveelheid normen en praktijkrichtlijnen. Zie hiervoor het kader in dit artikel.Glasbranche De Glas Branche Organisatie (GBO) is nauw betrokken bij de ontwikkeling van normen en richtlijnen die direct of indirect met vlakglas te maken hebben. Deze werkzaamheden zijn onder regie van GBO uitbesteed aan Kenniscentrum Glas (KCG). Bij de ontwikkeling en herziening van veel van de in dit artikel bedoelde normen en richtlijnen spelen GBO en KCG een actieve rol door deelname in normcommissies, colleges van deskundigen etc. Met de beheerders van de (private) richtlijnen worden actieve contacten onderhouden. Daarnaast neemt ook het technisch overleg met de overheid c.q. controlerende instanties en andere brancheorganisaties en/of belangengroepen een steeds belangrijkere plaats in. Maar GBO is vooral de werkgeversvereniging, de belangenbehartiger voor bedrijven die zich bezighouden met het produceren, verhandelen en bewerken van vlakglas. GBO is opgericht in 1941 als de Nederlandse Bond van Groothandelaren in Vlakglas (NGB). In de zeventiger jaren werd de naam veranderd in de Nederlandse Glasbond. In 2000 ontstond door het samengaan met de vereniging van Fabrikanten van Isolatieglas de Glas Branche Organisatie (GBO). Na de fusie in 2005 met de Nederlandse Glasfederatie (NGF) bleef deze naam en werden de activiteiten gehergroepeerd. Bij GBO zijn ongeveer 200 bedrijven aangesloten, van verschillende grootte en met uiteenlopende activiteiten. Het ledenbestand bestaat uit relatief kleine bedrijven die zich bijvoorbeeld in één activiteit gespecialiseerd hebben tot grote multinationals met alle disciplines in huis. KCGIn de glaswereld is het Kenniscentrum Glas (KCG) de makelaar in kennis. Het KCG vervult een spilfunctie in het verzamelen en verspreiden van kennis over vlakglas, vlakglasproducten en vlakglastoepassingen in zowel de glasbranche zelf als in alle branches en beroepsgroepen waar vlakglas een rol speelt. Het KCG heeft een breed pakket producten en diensten, waarmee zowel bedrijven als degenen die daarin werkzaam zijn, worden ondersteund bij de verdere professionalisering en kwaliteitsverbetering. Bronnen: GBO, KCG, NEN?/// in kader /// Een keuze uit de veelheid aan Normen en richtlijnenDe Europese norm NEN-EN 572 specificeert en classificeert de basisproducten van vlakglas gebaseerd op natronkalk glas (soda-lime silicate glass). De norm geeft de fysische, mechanische en optische aspecten weer en beschrijft de algemene kwaliteitseisen voor de 6 basisproducten van natronkalkglas. De norm bestaat uit 9 delen: NEN-EN 572 Deel 1 : Definities en algemene fysische en mechanische eigenschappenNEN-EN 572 Deel 2 : FloatglasNEN-EN 572 Deel 3 : Gepolijst draadglas (Spiegeldraadglas)NEN-EN 572 Deel 4 : Getrokken vensterglasNEN-EN 572 Deel 5 : Gefigureerd GlasNEN-EN 572 Deel 6 : Gefigureerd draadglasNEN-EN 572 Deel 7 : Glazen kanaalprofielen met en zonder draadinlegNEN-EN 572 Deel 8 : Handelsmaten en eindtoepassingsmatenNEN-EN 572 Deel 9 : ConformiteitsbeoordelingDe norm NEN-EN 572 is een geharmoniseerde norm. Dit houdt in dat de Europese Commissie deze norm gepubliceerd heeft als technische richtlijn en alle landen die aangesloten zijn bij de EU deze norm moeten opnemen in hun eigen normeringen en tegenstrijdige normen moeten intrekken. Dit geldt ook voor Nederland. Sinds 1 september 2006 geldt voor alle producten die onder deze productnorm vallen de wettelijk verplichte CE-markering en dienen alle producten die na 1 september 2006 in de handel worden gebracht te voldoen aan de eisen en bepalingen uit de NEN-EN 572 reeks.NEN-EN 1279-1 (en) Glas voor gebouwen - Isolerend glas - Deel 1: Algemeenheden, toleranties op afmetingen en regels voor de systeembeschrijvingNEN-EN 14179-1 (en) Glas voor gebouwen - Thermisch gehard veiligheidsglas - Deel 1: Definitie en beschrijvingNEN-EN-ISO 12543-1 (en) Glas voor gebouwen - Gelaagd glas en gelaagd veiligheidsglas - Definities en beschrijving van de onderdelenNEN-EN 356 (en) Glas in gebouwen - Beveiligingsbeglazing – Beproeving en classificatie van de weerstand tegen manuele aanvalNEN-EN 1063 (en) Glas voor gebouwen - Beveiligingsbeglazing – Beproeven en classificatie van de weerstand tegen een kogelaanvalNEN 3576 (nl) Beglazing van kozijnen,ramen en deuren – Functionele eisenNPR 3577 (nl) Beglazen van gebouwenNEN 2608 (nl) Vlakglas voor gebouwen - Weerstand tegen windbelasting - Eisen en bepalingsmethodeNEN 3569 (nl) Veiligheidsbeglazing in gebouwen NPR 3599 (nl) Vlakglas voor gebouwen - Bepaling van de minimumglasdikte?

Bij materialen die bij uitstek geschikt zijn voor constructieve doeleinden in de bouw, denken we meestal niet op de eerste plaats aan glas. Toch is het aan de constructieve sterkte van  glas te danken dat een ruit de kracht van de wind kan weerstaan. En als glas die sterkte heeft, wat zou er dan bouwkundig misschien nog  meer mogelijk zijn met dit unieke transparante materiaal?

Wat een raam is, een deur of een kozijn dat weten de meeste mensen wel. Maar wie probeert om van deze gevelopeningen de precieze betekenis te geven, komt gemakkelijk in de knoop. Is een venster hetzelfde als een raam? Is een kozijn deel van de constructie van een gevel of juist niet? De  bouwhistorie werpt licht op deze  kwesties. Een miniserie in drie delen.

Formani ontwikkelde zich van agenturenhuis van klinkende merken tot een eigen merk. Volgens directeur Pim Aarts matchten vraag en aanbod niet meer.  “Te veel bedrijven richten zich op de grijze middenmoot. Steeds vaker kiezen mensen jou als leverencier omdat je iets anders dan anderen levert. Dát is onze toekomst.”

In de bouw liggen de faalkosten vaak op 12 tot 17% van de totale omzet. Te hoog, vond Buva rationele bouwprodukten en het Barendrechtse bedrijf dook in dat gat in de markt. “Dankzij ons hang- en sluitwerk hoeven faalkosten niet meer voor te komen”, stelt Herbert Meijer, hoofd productontwikkeling.

Spectaculair is het atrium van de entree van het nieuwe onderkomen van Endemol kantoren en studio’s in Amsterdam zuid naar ontwerp van OZ&P architecten. Maar voor Raam en Deur zoomen we in op de kozijnen van de kantoren. Verscholen meesterwerkjes die het ritme van het gebouw bepalen. Ze leveren in hun eenvoud een belangrijke bijdrage aan de uitstraling van het gebouw en het binnenmilieu in de kantoren. Endemol Nederland is verhuisd uit Aalsmeer. Het multimediabedrijf heeft zich met ingang van 22 juni gevestigd in de MediArena Studio’s Amsterdam. Dit nieuwe complex biedt ruimte aan kantoren, studio’s en studiofaciliteiten. Hier worden nu de opnames gemaakt voor series als Goede Tijden Slechte Tijden en veel  kleine en grote studio producties. In dit creatieve centrum komen tal van functies bij elkaar. Het pand met een gebruiksoppervlakte 33.000 vierkante meter, een oppervlak van bijna vijf voetbalvelden, is gebouwd tussen april 2008 en mei 2010 in een record tempo omdat alles af moest zijn voor de start van het nieuwe televisieseizoen. De kantoren bieden plaats aan zevenhonderd bureaus. Endemol brengt hiermee al zijn Nederlandse medewerkers, die verspreid zitten over vijf locaties (waaronder een kantoor in Hilversum en een voormalige bloemenveilinghal in Aalsmeer), naar één locatie.Een enorme opgave voor de architect OZ & P (Van den Oever, Zaaijer en Partners). Studio’s met veel geluid, techniek, bezoekersstromen en sterren. Kantoren voor verschillende productiemaatschappijen die dicht op de uitvoering willen zitten. De logistiek van verkeersstromen, techniek en decors. En natuurlijk wil het oog ook wat. Een spectaculaire entree met Atrium, waterpartijen en promenades, geeft het nieuwe onderkomen een gepaste ‘sterren status’. De architect verloor het comfort voor de gebruikers van het kantoor niet uit het oog; Ruime kantoren met veel daglichttoetreding voldoen aan hoge energie prestatie eisen. Er is gebruik gemaakt van Stadswarmte en Stadskoeling. Aanwezigheidsdetectie stuurt de kunstmatige  verlichting, energiearme PC’s en grote LED tv schermen die op afstand aan en uit te schakelen zijn zorgen voor minimaal energieverbruik. In de ruime kantoren (14.40 m breed, 2.70m hoog) kan het personeel zelf buitenramen openen. Een ‘raampje openen’ voor frisse lucht is bijzonder,  want de meeste nieuwbouw kantoren hebben een binnenmilieu dat centraal geregeld is. De minutieus afgestemde systemen verdragen meestal niet dat er een raampje open gaat. Maar het kozijn is om meerdere redenen in het ontwerp een belangrijk element. De diverse functies van het complex gaan verscholen achter een relatief sobere, lichtgekleurde betonnen gevel. Het u vormige gebouw heeft strakke contouren en een consequent doorgevoerd gevelraster. Dit betonraster komt tot leven door kleuraccenten via de gekleurde verticale panelen bij de ramen. De dieper liggende kozijnen bieden een donkere achtergrond de  gekleurde glaslamel die op doken voor het kozijn geplaatst is.  Custom madeHet kozijn is speciaal voor dit project door Rollecate ontwikkeld. Erik Beekman,  verkoopleider bij Rollecate, was nauw betrokken. “ De architect wenste aluminium kozijnen en dat heeft als voordeel dat je al bij relatief kleine hoeveelheden aparte elementen kunt maken. De verdiepinghoge kozijnen hebben glaspanelen van gehard glas en een gesloten deel waarvoor het gekleurde glaspaneel is geplaatst.”De kozijnen zijn groot; Verdiepingshoog en breed (2.70 x 2.60) en voorzien van een glaspakket van gelaagd glas dat ook bescherming moet bieden tegen doorvallen. Elk nieuw type kozijn wordt met de nodige zorg omringd. Beekman: “In een proefopstelling in ons bedrijf hebben we een testprogramma doorlopen en het kozijn bijvoorbeeld belast met een druk van 450 Pascal. Wind en waterdichtheid zijn hier uitvoerig getest.”In het midden van het kozijn is een smalle strook met het te openen luik. Rollecate ontwikkelde peciaal hang- en sluitwerk voor het te openen deel omdat het een smal paneel is. Een geprofileerd aluminium sandwich paneel als luikje, met roestvrijstalen beslag dat voldoende isoleert.  “De kozijnen zijn volgens de Duitse inbouwmethode geplaatst in een uitsparing in de prefab panelen. Aan de binnenzijde is voor de afdekking en de binnenwaterafdichting een speciaal profiel ontwikkeld.” Aan de buitenzijde is zodanig gedetailleerd dat de delingen in de voegen van de sandwichpanelen uit het zicht blijven door ze te verbergen achter een aluminiumdorpel. Deze worden achteraf aangebracht. De kozijnen zijn door Westo Prefab betonsystemen ingebouwd in de sandwichpanelen. Het sandwichpaneel met beglaasde kozijnen ging als prefab element naar de bouw.Het complex omvat in totaal 32.000 vierkante meter en is tweehonderd meter lang. Ondanks deze afmeting oogt het vrij compact. Rollecate leverde ook de profielen voor de vliesgevel van het Atrium. StilsteIn september opende Endemol haar studio / kantoren complex officieel. “De stilste studio van Europa.” De geluidisolatie in het complex is inderdaad extreem hoog, want de opnames mogen niet worden verstoord door gejuich in een andere studio of stel je een muziekspektakel voor, dwars door Eredivisie life. De scheiding tussen de decoropslag en de studio’s bestaat uit een 225 mm dikke betonmuur en een 175 mm dikke metalstud-wand. Daartussen bevindt zich een 2,5 meter brede gang die als mega-spouw fungeert. In beide wanden zitten kolossale, 6 meter hoge schuifdeuren. ‘Zwevende’ betonvloeren voorkomen dat trillingen, en dus geluid, via de vloer van de ene naar de andere ruimte kunnen. Boven op de constructievloer – het ‘dak’ van de onderliggende parkeergarage – ligt 100 mm speciale steenwolisolatie en daarop ‘zweven’ de 160 mm dikke betonvloeren. Ook zorgt deze oplossing voor de thermische scheiding tussen het verwarmde gebouw en de koudere parkeergarage.De luchtbehandelingsinstallatie moet 60.000 m3 lucht per uur kunnen verversen. Zonder extra maatregelen produceert een dergelijke installatie zo’n 45 dB(A). Maar in studio’s mag het geluidniveau niet hoger zijn dan 25 dB(A). Het bureau LBP|SIGHT adviseerde extra grote luchtkanalen. Deze verlagen de geluidproductie. Ook is geluid van vliegtuigen, het gebouw ligt in een aanvliegroute van Schiphol, binnen niet te horen.Het geluid van buiten zal voor de kantoren betekenen dat de werknemers het raam even dicht moeten doen.  Bijschriften:DSC0039De kozijnopeningen bepalen het ritme van het gebouw DSC0055Aluminium kozijnen uit het zicht gemonteerd in het prefab beton. Achter de gekleurde glazen lamellen, zit een luikje dat open te maken is. 721.ut.053 binnenzijde van het kozijn (lage resolutie geloof ik) Endemol AmsterdamVlak bij de ArenA in Amsterdam Zuidoost staan nu de studio’s en kantoren van Endemol. De bouw is in een razend tempo uitgevoerd, want met de start van het nieuwe televisieseizoen wilde de nieuwe huurder gebruik maken van alle nieuwe faciliteiten. R0014495Het concept vat alle bedrijfsonderdelen samen in één gebouw dat hiervoor een groot deel van de kavel gebruikt. De eerste twee bouwlagen vormen een basis, waarboven zich volumes verheffen. Aan de boulevardzijde is dat een U-vorm van 6 en 7 lagen hoog die vanaf de derde verdieping meer ingericht is als kantoorruimte. De begane grond en de eerste verdieping omvatten ruimten voor de studioactiviteiten en de publieke functies. De U-vorm opent zich naar De Loper en omsluit het entreeplein. Het entreeplein grenst aan een representatieve waterpartij met fonteinen. Img _ 0066Het kozijn wordt in de refab onderdelen van binnen tegen het beton geplaatst. R0014475 / DSC 0054Gekleurde glazen lamellen op afstand met rvs dogen. Pdf indien mogelijk, het vooraanzicht en bovenaanzicht.

De site Duurzaamgebouwd.nl is door het blad Cobouw verkozen tot beste bouwsite 2010.

Branchevereniging VKG heeft de genomineerden bekend gemaakt, die kans maken op de VKG Architectuurprijs 2010.

Renson levert 4 Lagune-terrasoverkappingen met een breedte en een horizontale uitval van 5 m.  Deze Lagunes® bestaan uit een aluminium constructie met een geïntegreerde windvaste, waterdichte, maar lichtdoorlatende dakzonwering (Rooffix), die geopend of gesloten kan worden. 2 Lagunes® werden ook uitgerust met windvaste screens aan de zijkant (Sidefix).

Wie wint dit jaar de Smart Homes Award? Stichting Smart Homes reikt op woensdag 17 november voor de derde maal de Smart Homes Award uit tijdens De Beurs Domotica & Slim Wonen.

Mastermate Willemsen heeft in haar Gemertse pand als eerste showroom in Nederland de KABA TouchGo in haar Building Control Experience Center toegepast.

De Europese Commissie verdenkt negen Europese fabrikanten van scharnieren voor raam- en deurbevestigingen van ongeoorloofde samenwerking.