Met de term vlakglas wordt glas bedoeld zoals dat in de bouw wordt gebruikt voor kozijnen, ramen en deuren. Het wordt daarom ook wel vensterglas genoemd. In buitengevels wordt tegenwoordig vrijwel altijd glas toegepast dat uit twee lagen vlakglas bestaat met een spouw ertussen. Drie lagen glas met een dubbele spouw is in opkomst. Basis voor het verantwoord toepassen van vlakglas zijn de normen en richtlijnen.Hein StienstraVrijwel alle glas voor de bouw is floatglas. Wegens zijn samenstelling noemt men het ook wel natronkalkglas, een term die vooral in normen wordt gebruikt. De productie bestaat uit het gieten van gesmolten glas bovenop een bad van gesmolten tin. Het glas is lichter dan het tin, waardoor het er bovenop blijft drijven. Gesmolten metalen hebben een perfect vlak oppervlak en op deze manier is ook (de onderkant van) het glas perfect vlak. De oppervlaktespanning van het glas zelf zorgt voor een perfect gladde bovenkant. De floatglasmethode wordt vooral gebruikt voor het maken van grote glasplaten (6,0 x 3,21 m). Het wordt toegepast in een continu gietproces: aan één kant wordt het vloeibare glas op het vloeibare tin gegoten, aan de andere kant wordt de gestolde glasplaat verder afgekoeld en in gewenste afmetingen gesneden. De dikte van de glasplaat kan variëren tussen 0,4 en 25 mm. Toepassingen Vlakglas kent oneindig veel toepassingen. De veelheid van eigenschappen die het door bewerking en verwerking kan krijgen maken dit mogelijk. Er is vlakglas voor het isoleren van warmte, voor het reguleren van zonlicht, voor bescherming tegen brand, doorvallen, letsel, inbraak etc. Glas kan gebruikt worden voor het maken van constructies zoals volledig glazen gevels, trappen, balustrades, vloeren, overkappingen etc. Zowel in het interieur als exterieur kan glas gebruikt worden ter verfraaiing. Om dit mogelijk te maken worden glas bewerkt. Glasbewerkingstechnieken zijn bijvoorbeeld: snijden, slijpen, boren, zagen, harden, coaten, buigen, lakken, printen, verlijmen, etc. Normen en richtlijnen  Normen en richtlijnen vormen de basis voor het verantwoord toepassen van vlakglas. In toenemende mate zijn dit Europese (product-)normen. Ook voor glas dat in de bouw wordt toegepast geldt het in Europa bekende CE-keurmerk. Op nationaal niveau zijn er nog wel aanvullende normen en richtlijnen. Deze hebben voornamelijk betrekking op het toepassen van vlakglas en worden uitgebracht door het Nederlandse Normalisatie Instituut (NEN). Daarnaast zijn er normen die raakvlakken hebben met het toepassen van glas. Voorbeelden hiervan zijn de normen m.b.t. inbraakwering en brandwering. Maar ook (private) richtlijnen zijn van belang als het gaat ook vlakglas. Voorbeelden hiervan zijn het Politie Keurmerk Veilig Wonen (PKVW) en het KOMO-keur voor isolerend dubbelglas. Wanneer bij NEN gezocht wordt naar normen voor vlakglas resulteert dat in 135 exemplaren. Mede om die reden biedt NEN voor – en in overleg met - de glasbranche een praktijkgerichte bundel aan met 29 normen. De glasnormen hebben hoofdzakelijk betrekking op ? Termen en definities, ? Belastingen en vervormingen, ? Kwaliteitseisen en beproeving van glassoorten, ? Beglazen van gebouwen, ? Europese normen die op nationaal vlak worden toegepast, ? Praktijkrichtlijnen, en ? Beoordelingsrichtlijnen. Om een indruk te krijgen maakte Raam en deur een keuze uit de grote hoeveelheid normen en praktijkrichtlijnen. Zie hiervoor het kader in dit artikel.Glasbranche De Glas Branche Organisatie (GBO) is nauw betrokken bij de ontwikkeling van normen en richtlijnen die direct of indirect met vlakglas te maken hebben. Deze werkzaamheden zijn onder regie van GBO uitbesteed aan Kenniscentrum Glas (KCG). Bij de ontwikkeling en herziening van veel van de in dit artikel bedoelde normen en richtlijnen spelen GBO en KCG een actieve rol door deelname in normcommissies, colleges van deskundigen etc. Met de beheerders van de (private) richtlijnen worden actieve contacten onderhouden. Daarnaast neemt ook het technisch overleg met de overheid c.q. controlerende instanties en andere brancheorganisaties en/of belangengroepen een steeds belangrijkere plaats in. Maar GBO is vooral de werkgeversvereniging, de belangenbehartiger voor bedrijven die zich bezighouden met het produceren, verhandelen en bewerken van vlakglas. GBO is opgericht in 1941 als de Nederlandse Bond van Groothandelaren in Vlakglas (NGB). In de zeventiger jaren werd de naam veranderd in de Nederlandse Glasbond. In 2000 ontstond door het samengaan met de vereniging van Fabrikanten van Isolatieglas de Glas Branche Organisatie (GBO). Na de fusie in 2005 met de Nederlandse Glasfederatie (NGF) bleef deze naam en werden de activiteiten gehergroepeerd. Bij GBO zijn ongeveer 200 bedrijven aangesloten, van verschillende grootte en met uiteenlopende activiteiten. Het ledenbestand bestaat uit relatief kleine bedrijven die zich bijvoorbeeld in één activiteit gespecialiseerd hebben tot grote multinationals met alle disciplines in huis. KCGIn de glaswereld is het Kenniscentrum Glas (KCG) de makelaar in kennis. Het KCG vervult een spilfunctie in het verzamelen en verspreiden van kennis over vlakglas, vlakglasproducten en vlakglastoepassingen in zowel de glasbranche zelf als in alle branches en beroepsgroepen waar vlakglas een rol speelt. Het KCG heeft een breed pakket producten en diensten, waarmee zowel bedrijven als degenen die daarin werkzaam zijn, worden ondersteund bij de verdere professionalisering en kwaliteitsverbetering. Bronnen: GBO, KCG, NEN?/// in kader /// Een keuze uit de veelheid aan Normen en richtlijnenDe Europese norm NEN-EN 572 specificeert en classificeert de basisproducten van vlakglas gebaseerd op natronkalk glas (soda-lime silicate glass). De norm geeft de fysische, mechanische en optische aspecten weer en beschrijft de algemene kwaliteitseisen voor de 6 basisproducten van natronkalkglas. De norm bestaat uit 9 delen: NEN-EN 572 Deel 1 : Definities en algemene fysische en mechanische eigenschappenNEN-EN 572 Deel 2 : FloatglasNEN-EN 572 Deel 3 : Gepolijst draadglas (Spiegeldraadglas)NEN-EN 572 Deel 4 : Getrokken vensterglasNEN-EN 572 Deel 5 : Gefigureerd GlasNEN-EN 572 Deel 6 : Gefigureerd draadglasNEN-EN 572 Deel 7 : Glazen kanaalprofielen met en zonder draadinlegNEN-EN 572 Deel 8 : Handelsmaten en eindtoepassingsmatenNEN-EN 572 Deel 9 : ConformiteitsbeoordelingDe norm NEN-EN 572 is een geharmoniseerde norm. Dit houdt in dat de Europese Commissie deze norm gepubliceerd heeft als technische richtlijn en alle landen die aangesloten zijn bij de EU deze norm moeten opnemen in hun eigen normeringen en tegenstrijdige normen moeten intrekken. Dit geldt ook voor Nederland. Sinds 1 september 2006 geldt voor alle producten die onder deze productnorm vallen de wettelijk verplichte CE-markering en dienen alle producten die na 1 september 2006 in de handel worden gebracht te voldoen aan de eisen en bepalingen uit de NEN-EN 572 reeks.NEN-EN 1279-1 (en) Glas voor gebouwen - Isolerend glas - Deel 1: Algemeenheden, toleranties op afmetingen en regels voor de systeembeschrijvingNEN-EN 14179-1 (en) Glas voor gebouwen - Thermisch gehard veiligheidsglas - Deel 1: Definitie en beschrijvingNEN-EN-ISO 12543-1 (en) Glas voor gebouwen - Gelaagd glas en gelaagd veiligheidsglas - Definities en beschrijving van de onderdelenNEN-EN 356 (en) Glas in gebouwen - Beveiligingsbeglazing – Beproeving en classificatie van de weerstand tegen manuele aanvalNEN-EN 1063 (en) Glas voor gebouwen - Beveiligingsbeglazing – Beproeven en classificatie van de weerstand tegen een kogelaanvalNEN 3576 (nl) Beglazing van kozijnen,ramen en deuren – Functionele eisenNPR 3577 (nl) Beglazen van gebouwenNEN 2608 (nl) Vlakglas voor gebouwen - Weerstand tegen windbelasting - Eisen en bepalingsmethodeNEN 3569 (nl) Veiligheidsbeglazing in gebouwen NPR 3599 (nl) Vlakglas voor gebouwen - Bepaling van de minimumglasdikte?