Toepassing van 3D-printtechnieken vraagt inzicht en lef.

Toepassing van 3D-printtechnieken vraagt inzicht en lef.

De potentie van de technologie van het 3D-printen is onvoorstelbaar groot en de toepassingsmogelijkheden zijn nu al verbluffend en zeer divers. Toch is het gebruik van deze techniek in nederland nog beperkt.

Discussieer mee onder aan het artikel.

In de praktijk blijkt dat voor succesvol werken met 3D-printtechnieken een gestructureerde aanpak nodig is en knowhow. Daarom organiseerde het TNO InnovatieCentrum Bouw (ICB) dit voorjaar een mini-symposium met als onderwerp: ‘3D-printen in de bouw – toekomst voor het MKB?’ Een verslag van hoogstandjes en hindernissen.
In de conferentiezaal van het TNO-gebouw op het Utrechtse universiteitscomplex De Uithof hebben zich op een doordeweekse woensdag in april een twintigtal belangstellenden verzameld. Het gezelschap bestaat uit architecten, aannemers, bedrijfsleiders, managers en medewerkers van bouwtoeleveranciers, onderzoekers, bouwkundig adviseurs en technisch ingenieurs. Ze hebben gemeen dat ze allemaal op een of ander manier bezig zijn met 3D-printen. Drie sprekers brengen verslag uit van hun ervaringen met 3D- printen in drie verschillende MKB-bedrijven. Peter Kuindersma, bouwtechnisch consultant van TNO ICB, presenteert een analyse van de mogelijkheden en de haalbaarheid van nuttige toepassingen van 3D-printen en geeft suggesties voor wat beginners beter wel kunnen doen en wat niet.

Directer
Wessel van Beerendonk is mede-oprichter van Studio RAP uit Rotterdam (www.studiorap.nl), een architectonische ontwerp- en fabricagestudio die eigen ontwerpen zelf uitvoert met behulp van industriële robotarmen. RAP ontwikkelde innovatieve ontwerpsoftware om vervolgens in samenwerking met betonleverancier Bruil een 3D betonprinter te maken voor complexe bouwelementen. De printer is overigens een van de vele toepassingen waarvoor RAP robots gebruikt. Van Beerendonk legt uit hoe 3D-printen een productieproces totaal kan veranderen. “Wij verbinden het digitale ontwerp met digitale fabricage. Dat wil zeggen dat we afzien van de conventionele manier van betongieten in een houten mal. Wij doen het directer. We printen het kant-en-klare betonnen object met automatisch gestuurde robotarmen. Door de combinatie van specifieke software en hardware kunnen we het product de gewenste vorm, kleur en oppervlaktestructuur geven.” Studio RAP verwacht dit jaar een eerste opdracht voor het realiseren van een publiek gebouw met behulp van de eigen printtechniek.

Speciale profielen
Bij Deventer Profielen uit Breda, producent van dichtingsprofielen voor ramen en deuren (www.deventer-profielen.nl), ontstond de behoefte om sneller en exacter te kunnen inspelen op specifieke wensen van klanten. General manager van het bedrijf, Patty van Broekhoven: ”Soms liep de doorlooptijd voor de ontwikkeling van een maatwerkprofiel op tot 12 weken. Dat moet je niet willen. Daarom hebben we de hulp ingeroepen van werktuigbouwkundige Marc Ras. Hij is goed op de hoogte van 3D-printtechniek en startte bij ons een experiment met een 3D-printer en filament (printmateriaal, red.) waarmee we prototypes zouden kunnen printen voor de ontwikkeling van speciale profielen. Na onderzoek en testen kwam hij uit op een combinatie van een zogeheten Dual-Fed-printer en het flexibele NinjaFlex-filament. Met deze techniek kunnen we samples printen van profielen die de klant voor het bestellen van de definitieve matrijs kan testen in zijn toepassing. Daarmee voorkomen we dat achteraf nog aanpassingen nodig zijn in de matrijs.” Van Broekhoven ziet voor de nabije toekomst mogelijkheden voor het printen van prototypes en kunststof componenten en ze volgt met name ontwikkelingen op het gebied van 3D-metaalprinten op de voet.

Te vroeg
Mombarg Beton in Ulft (www.mombargbeton.nl) produceert prefab betonnen kelders en prefab betonnen bouwelementen. Het bedrijf is al jaren ijverig bezig met het optimaliseren van het bedrijfsproces met innovatieve middelen zoals BIM, ketenintegratie en ‘in the cloud’ werken. Directeur Frank van der Drift wilde graag een volgende stap zetten naar een slimmere productie door te gaan experimenteren met het 3D-printen van een betonnen trap. Dat bleek een zeer lastige opgave. Van der Drift: “Ik wilde al lang af van die verspilling van al dat hout waarmee we gietmallen maken voor betonnen trappen. Die vorm uitfrezen uit een blok beton levert te veel materiaalverlies op. Daarom begonnen we met het 3D-printen van een klein betonnen model van een trap. Dat ging prima, alleen was het oppervlak van het werkstuk niet glad. De volgende opgave werd dus: hoe kun je met 3D-printen een glad betonoppervlak krijgen?“ Op dat punt heeft Van der Drift het experiment gestopt. Hij vond het voor zijn bedrijf nog te vroeg om over te schakelen naar 3D-printen en wacht op de verdere ontwikkeling van deze technologie.

Slimmer proces
Voor Vince Tunzi waren de praktijkverhalen over 3D-printen die hij hoorde op het mini-symposium van TNO niet in alle opzichten hot nieuws. Als eigenaar-directeur van Heycop Systemen (www.heycop.nl) in Nieuwegein – leverancier van onder andere ventilatieproducten, hang- en sluitwerk en bovenraamsluitingen – was hij al langer bezig met 3D-printen. Tunzi: “Een vaste klant wilde bij mij enkele authentieke bovenraamsluitingen bestellen voor ramen in een historisch gebouw. Nu zijn er voor dergelijke items nieuwe gietmallen nodig en die zijn tegenwoordig superduur. Ik kwam op het idee om twee afstudeerders van Hogeschool Windesheim in Zwolle de opdracht te geven om een kleine serie van die raamhendels te maken met een 3D-printer. Bas Prinsen en Josha van Reij hebben in enkele maanden een procedé uitgewerkt waarbij ze op basis van een 3D-scan van de originele hendel een nieuwe 3D-mal hebben geprint. Ze hebben daarbij in feite een oude productiewijze gecombineerd met een slimmer proces. Zo is het haalbaar geworden om kleine series hang- en sluitwerk te leveren tegen een betaalbare prijs.”

 

Tekst Louis Jongeleen Beeld StudioRAP, BouwplaatVught, Webo

Reactie toevoegen

CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.
5 + 0 =
Solve this simple math problem and enter the result. E.g. for 1+3, enter 4.

Hier uw advertentie?
Bel +31 (0)73 503 35 44.