Spiegelend glas voor octrooiwaakhond.

Spiegelend glas voor octrooiwaakhond.

In het ranke Rijswijkse kantoor van het Europees Octrooibureau (EOB) speelt glas de hoofdrol. 

In het ontwerp van Ateliers Jean Nouvel en Dam & Partners Architecten is 100.000 vierkante meter glas verwerkt, het meeste daarvan aan de twee tweedehuidgevels. Daar monteerde gevelbouwer AKS Bouw – in opdracht van de TBI-combinatie J.P. van Eesteren en Croonwolter&dros – Cool-lite ST Bright Silver glas van Saint-Gobain, goed voor een lichte reflectie in de façades.

Een landmark mocht het niet worden, het nieuwe onderkomen van het EOB in Rijswijk. De organisatie verlangde een kantoor dat opgaat in zijn omgeving. De architecten grepen naar glas en staal om die wens in te vullen. Zijn intenties met dat glas en staal verwoordde architect Jean Nouvel in de tenderfase als volgt: “Het EOB-gebouw is een weergave van de karakteristieke polder. De horizontaliteit van de zee vastgelegd; waarbij de uitgestrektheid van het landschap de horizon laat vervagen en zich uitstrekt in een eindeloze hemel. Dit gebouw is sereen, ongenaakbaar, onderdeel van het firmament. Het neemt de kleur van de lucht aan dankzij de lichte weerspiegeling van het heldere gevelglas. Het staal van de horizontale lijnen geven het ritme. We willen gevoelens van privilege en plezier opwekken. Het privilege om de lucht en de horizon in te zetten als basisonderdelen van de architectuur.”

Constructieve noodzaak
Het nieuwe EOB-kantoor kreeg twee opvallende tweedehuidgevels. Een constructieve noodzaak, vertelt engineer Tim Kotterer van J.P. van Eesteren. Kotterer was als lid van het bouwteam zes jaar lang bij het ontwerp en de bouw van het EOB-kantoor betrokken: “In het programma van eisen waren kantoorbreedte, kantoordiepte en gangzone-breedte aangegeven. Bij elkaar opgeteld leverde dat circa 12,5 meter gebouwbreedte op. Adviesbureau Zonneveld constateerde echter dat bij de berekende hoogte van 110 meter en lengte van 156 meter een gebouwbreedte van circa 22 meter nodig was om de windlast en constructieve krachten op de zes hoofdspanten weg te werken.”
Die vereiste extra breedte kreeg het gebouw dankzij de twee tweedehuidgevels. Aan de kant van de snelweg staat de tweede gevel op een ferme 8,5 meter afstand van de thermische schil, die tevens functioneert als geluidwering. Aan de Rijswijkse kant overspant de spouw 2,5 meter en is de tweedehuidgevel puur architectonisch.

Licht reflecterend glas
Voor de tweedehuidgevels leverde Saint-Gobain Glassolutions licht reflecterend Cool-lite ST Bright Silver glas. De tweedehuidgevel bestaat uit een constructie met thermisch verzinkte stalen koperprofielen en liggers. Tim Kotterer: “Daarop zijn handjes gemonteerd voor de glazen gevelelementen van 3,60 meter hoog en 9 meter lang, gevat in een stalen frame. Op de bovenzijde van het frame bevindt zich een stelvoorziening voor het hoger gelegen element. De elementen hebben stalen roeden voor de glasklemmen.” Delen van de gevel werden door abseilers gemonteerd. De thermische schil is een vliesgevel van Schüco met Climaplus Sun glas van Saint-Gobain. De kopgevels van het EOB-kantoor kregen Cool-lite Xtreme 60-28. De keuze voor een vliesgevel werd ingegeven door de wens om snel te bouwen, waardoor een minimale inzet van de torenkranen noodzakelijk was. De montagetijd per verdieping lag op circa tien dagen. AKS monteerde de vliesgevelpanelen vanaf hefsteigers. De vliesgevel heeft een verdiepingshoogte van 3,60 meter, ingevuld met vier panelen van 90 centimeter met tussendorpels. De dubbele beglazing heeft een lichttoetredingsfactor (LTA) van 0,60 en een zonnetoetredingsfactor (ZTA) van 0,28.

Projectgegevens
Opdrachtgever:
EOB, Rijswijk
Architect: Ateliers Jean Nouvel, Parijs, Dam & Partners Architecten, Amsterdam
Hoofdaannemer: TBI-combinatie J.P. van Eesteren en Croonwolter&dros
Advies constructie: Zonneveld Ingenieurs, Rotterdam
Gevelbouw: AKS Bouw, Grubbenvorst
Glas: Saint-Gobain Glassolutions, Emmen

Fotobijschrift:
In het transparante kantoorpand van EOB, ontworpen door Ateliers Jean Nouvel (Parijs) en Dam & Partners Architecten (Amsterdam) is 100.000 vierkante meter glas verwerkt.

De tweedehuidgevel heeft enkelglas van Saint Gobain met een weerspiegelende coating. Recht van voren zie je die weerspiegeling niet, wel vanaf de zijkant.

Aan de onder- en de bovenzijde heeft de tweedehuidgevel openingen om in de spouw een luchtstroom op te wekken die de warmte afvoert. Achter de tweedehuidgevel bevinden zich plantenbakken.

“Dit gebouw is sereen, ongenaakbaar, onderdeel van het firmament. Het neemt de kleur van de lucht aan dankzij de lichte weerspiegeling van het heldere gevelglas.” (Jean Nouvel)

Het EOB-kantoor heeft 26 verdiepingen. Op het dak bevindt zich een grote tuin met een pergola voorzien van PV-panelen.

Tekst Hans Fuchs Beeld EOB/Ossip van Duivenbode; Ronald Tilleman Beeld abseilers Cor Ruitenberg

Dit artikel staat in de Raam en Deur editie 5-2018.

 

Hier uw advertentie?
Bel +31 (0)73 503 35 44.