Metaalcomposiet kan de klassieke metalen zoals koper, brons en zink vervangen

Metaalcomposiet kan de klassieke metalen zoals koper, brons en zink vervangen

Tekst: Gerard Zweers

Kozijnen op stand
Het gebruik van metalen in de architectuur is van alle tijden, de halfedele metalen en legeringen zijn vaak geliefd bij ontwerpers vanwege het oxidelaagje dat zich na jaren vormt. Voor een scheikundige is het corrosie, een architect noemt het patina. Met een speciaal composiet zijn deze metalen gemakkelijker toe te passen en hoeft men geen jaren te wachten op het begeerde patina-effect.

Niet iedereen neemt genoegen met een kozijn van hout, kunststof of aluminium in de bekende RAL kleuren. Soms moet een kozijn of gevelelement een bijzondere uitstraling krijgen, in een ander geval is de retro-look van een slank stalen kozijn gewenst. Verometal coating kan een extra dimensie toevoegen aan het design van een bijzonder kozijn. Verometal is een metaalcomposiet dat zich laat verwerken als coating. Het product bestaat voor het merendeel uit zuiver metaalpoeder. Aan dit poeder wordt een polymeer binder toegevoegd waarna een vloeibaar metaal ontstaat dat zich laat verspuiten op nagenoeg alle materialen. Er zijn opvallende verschillen met gewone coating, zo is de laagdikte na verspuiten circa 120 µm, beduidend meer dan een gewone coating. Na het drogen van het metaalcomposiet, aan de lucht of in een droogkamer, ziet het oppervlak er dof uit. Vervolgens wordt het oppervlak opgeschuurd, men noemt dit het verwijderen van de reactielaag, waarna het metaal in volle glans verschijnt. Het verschil met een coating is dat men echt metaal ziet, het polymeer bindmiddel is niet meer zichtbaar. Met de genoemde laagdikte blijft er uiteindelijk een coating over met een gewicht van 650 – 1000 gram per m2 product. De leverancier heeft een reeks metalen in het progamma zoals brons, koper, messing, tin, RVS, gunsmoke en andere. Omdat het product uitstekend hecht op materialen zoals aluminium, staal, kunststoffen en hout is er een scala aan toepassingen ontstaan. Het wordt veelal gebruikt in het interieur van winkels voor balies, vitrines en stellingen, daarnaast zijn er talrijke decoratieve maar ook technische toepassingen. De voordelen zijn materiaal- en gewichtsbesparing, en het laat zich gemakkelijker verwerken dan massief brons of koper. Met een ondergrond als staal kan men een veel slanker en sterker product maken dan met bijvoorbeeld messing. Om precies die redenen vindt het product steeds vaker zijn weg naar het luxe kozijn. Er bestaat daarnaast nog een speciale receptuur die men als spachtelputz kan verwerken. Zo zijn de wanden van de Siematic flagship store in Amsterdam met een metaalputz afgewerkt. 

Patina, in één minuut oud
Het spuiten met Verometal is voor een  professioneel spuitbedrijf geen enkel probleem. Pas na het drogen begint het echte werk, door middel van schuren, stralen of borstelen kan het oppervlak naar wens van ruw, tot gepolijst als een spiegel, afgewerkt worden. Materialen zoals koper, brons en messing veranderen in de loop der jaren door het ontstaan van een patina, een oxidelaag op het oppervlak van metaal. Verometal heeft daarin voorzien, men biedt de mogelijkheid om patina’s op het nieuwe product aan te brengen. Er bestaat een serie van patina’s zoals zwart voor brons, groen voor koper, zwavelkleurig voor messing en nog vele andere. Dit zijn speciale vloeistoffen die met een zachte doek over het metaal worden uitgewreven, waarna het patina binnen een minuut verschijnt. Door de nodige oefening kan men het patina in allerlei patronen aanbrengen, een optie waar ontwerpers dankbaar gebruik van maken. 
De mechanische nabewerking en het patineren vereisen wel enige training. Frank Smolenaers, eigenaar van Verometal Benelux, legt uit:  “In 2014 hebben wij voor een nieuwe marktbenadering gekozen. Alle afnemers en verwerkers van onze producten moeten getraind en gecertificeerd worden. Het doorlopen van een tweedaagse training is een voorwaarde om onze producten te kunnen afnemen. Wij positioneren Verometal als een high end designproduct en dan moeten onze verwerkers in staat zijn de beste kwaliteit te leveren.” 
Op dit moment zijn er circa dertig verwerkers actief in de Benelux. Peter Johannes, mede-eigenaar en verwerker: “Het product wordt steeds vaker toegepast in combinatie met stalen kozijnen, men zoekt dan een vintage kozijn met een slank profiel. Een veelgekozen metaalafwerking is brons voorzien van een rauw patina.” Omdat het aantal patina- en textuurafwerkingen onbeperkt is, hebben nogal wat opdrachten een klantspecifiek karakter. Er worden eerst monsters gemaakt en het komt meer dan eens voor dat de ontwerper zelf staat te patineren in de werkplaats van Verometal. Bij het stalen en aluminium kozijn is verzinken respectievelijk poedercoaten een goede corrosiewerende ondergrond alvorens Verometal wordt aangebracht. Johannes: “Ik zeg er duidelijk bij dat gepatineerde producten altijd onderling afwijken. Dat is de levendigheid van patina, net als het natuurlijk proces. Wie tien exact dezelfde producten wil, moet niet bij ons zijn.”

Toepassingen
Met recht een voorname toepassing zijn de kozijnen die de etalage vormen van de Rolex Boutique aan de P.C. Hooftstraat in Amsterdam. Deze brandstore is eigendom van Schaap en Citroen en ontworpen door Inex architecten in Maastricht. Inex is een allround architectenbureau met een specialisatie in luxe retailprojecten. Een dergelijke opdracht vereist veel ‘Fingerspitzengefühl’ van de architect, men heeft niet alleen te maken met de eigenaar, maar veeleer met de merken die gevoerd worden in de winkel. Het bijzondere van deze boetiek is dat Rolex op de begane grond heerst en het merk Philippe Patek de scepter zwaait op de eerste verdieping. Jos Kramer, directeur en architect, licht toe: “Onze uitdaging was deze twee merken in één winkel onder te brengen. Het ontwerpoverleg voerden wij dan ook met de leidende designers van beide merken in Genève. De firma’s zitten op steenworp afstand van elkaar, maar het blijven concurrenten. Beide merken hebben een uitgesproken brand identity en een huisstijl waar wij rekening mee moesten houden.” 
Grondslag voor het ontwerp en materiaalgebruik, waarbij Inex eigen keuzes maakt, zijn sfeerbeelden die Rolex en Patek ter beschikking hebben gesteld. De kozijnen zijn dan ook afgewerkt met een gepatineerd brons dat overeenkomt met het brons dat door Rolex in het interieur wordt gebruikt. Ook in dit geval heeft Inex de patineer-experimenten met Verometal zelf geleid. Kramer: “Het gepatineerde brons symboliseert leeftijd in de context van: duurzaamheid en vertrouwen.” De kozijnen hebben uit veiligheidsoverwegingen een bijzondere opbouw, Kramer kan hier begrijpelijkerwijs geen mededelingen over doen. Het ontwerpproces, een balanceeract met twee sterke merken in één winkel, heeft tot een symbiose geleid waarbij elk merk tot zijn recht komt.
Een meer historische toepassing van Verometal is de vernieuwing van de puien van het iconische Hirschgebouw aan het Leidseplein in Amsterdam. In dit gebouw is een Apple store gevestigd die een pui bezit van massief messing. Men overwoog bij de renovatie alle puien in het Hirschgebouw op die manier uit te voeren. Met het alternatief, alluminium puien brons gepatineerd, heeft men de gewenste klassieke look en een aanzienlijke besparing weten te bereiken.
Enigszins nostalgisch is de toenemende belangstelling voor stalen kozijnen. Architecten zijn vaak gecharmeerd van het stalen kozijn vanwege de slanke, smalle profielen. Ook zijn deze kozijnen heel toepasselijk bij de renovatie en herbestemming van oude industriële gebouwen, maar zelfs particulieren kiezen nog wel eens voor staal in hun woning. ODS Geveltechniek in Barendrecht heeft zich gespecialiseerd in stalen kozijnen en biedt een uitgebreid programma geïsoleerde en niet-geïsoleerde profielen aan. Afgezien van het vintage karakter kiezen architecten voor staal omdat het, met zijn hoge sterkte en stijfheid, grotere afmetingen toelaat met slankere profielen, aldus Ron Jacobs, sales manager bij ODS.  Bij de firma Obumex in België, meubelfabrikant en interieurinrichter voor het hogere segment, heeft men het stijlvolle interieurkozijn Art 15 toegepast. De profielen zijn hier afgewerkt met een gepatineerd brons dat net weer afwijkt van andere projecten.

Gevelplaat
Smolenaers ziet nog meer toepassingen voor zijn metaalcomposiet: “Ook in gevels worden vaak metalen zoals koper, corten staal, zink en dergelijke toegepast. De verwerking van deze materialen is vaak lastig en de vormgevingsmogelijkheden zijn beperkt. Wij hebben een gevelplaat ontwikkeld op basis van geperste minerale wol voorzien van een metaalcomposiet. Deze plaat is gemakkelijker te verwerken voor de aannemer en geeft de architect meer ontwerpvrijheid.” Het gevelproduct met de naam Ozeon wordt nog dit jaar geïntroduceerd.

Hier uw advertentie?
Bel +31 (0)73 503 35 44.