Kies juiste brandwerendheid

Kies juiste brandwerendheid

Is 60 minuten brandwerendheid het dubbele van 30? En hoe zit het dan met 90 en 120? Wordt een 30 minuten brandwerende deur van 4 cm dik dan 16 cm dik voor een 120 minuten versie? Expert Baerselman bespreekt de materie onder andere aan de hand van een brandproef.

Het allerbelangrijkste aspect bij de mate van brandwerendheid is de combinatie van eigenschappen in een deurset: materialen die snel reageren tijdens de eerste 10 heftige minuten en materialen die zorgen voor een lang uithoudingsvermogen. We krijgen zeer regelmatig vragen over de verschillen in brandwerendheid, daarom delen we in dit artikel graag onze kennis over deze materie.

Zoals al eerder uitgelegd wordt brandwerendheid van een scheidingsconstructie, dus ook van een deur-kozijncombinatie, op een aantal manieren bepaald. Het aantal manieren is afhankelijk van de criteria waaraan de set in een bepaald land moet voldoen.

Vlamdichtheid en warmtestraling
In Nederland zijn er voor deuren twee criteria, namelijk vlamdicht en warmtestraling. Het is inmiddels gebleken dat de warmtestraling bij deuren, zelfs bij deuren met grote glasopeningen, nooit boven de toegestane grens en zelfs niet in de buurt hiervan komt.
Door deze wetenschap kunnen we ons concentreren op de vlamdichtheid. Wat is nu precies vlamdicht en vooral wanneer is de set niet meer vlamdicht?
Tijdens het bepalen van de vlamdichtheid, ook wel E-criterium of integriteit genoemd, wordt als belangrijkste, en ook eenvoudigste, met het oog gekeken of er vlammen door de constructie komen of niet. Het zichtbaar zijn van vlammen dient daarnaast dan wel gedurende 10 seconden ononderbroken plaats te vinden. Brand het gedurende bv 8 seconden aan de niet-verhitte zijde en dooft het dan, dan spreken we nog steeds van vlamdicht. We noemen dit fenomeen ook wel “lekvlammen”, waarbij “het criterium vlamdichtheid niet is bereikt”.

Verloop van brandproef
Het ontstaan van lekvlammen kan zich gedurende de gehele test voordoen, waarbij er wel een verschil in oorzaak is aan te geven. Aan het begin van een brandproef zijn vaak opschuimende materialen nog niet actief, waardoor er op verschillende plaatsen nog lucht, en daarmee vlammen, naar buiten kunnen ontsnappen. Aan het begin van een test of een echte brand varieert de druk in de ruimte ook meer dan na verloop van tijd zodat overdrukpulsen ook zorgen voor lekvlammen naar buiten. Dit zijn vaak maar zeer korte momenten van vuur, waardoor er weinig problemen te verwachten zijn. Aan het eind van een test echter ontstaan lekvlammen vaak doordat “het eind in zicht is”. Dit ontstaat dan doordat de brandbare delen van de constructie opgebrand zijn of doordat er door extreme vervorming opeens meer ruimte ontstaat waar het vuur doorheen kan. Deze lekvlammen zijn dus wel vervelend en kondigen veelal het eind van de vlamdichtheid aan.

Bepalen vlamdichtheid
Behalve zichtbare vlammen zijn er nog een paar methoden die ook de vlamdichtheid kunnen bepalen. In de testnorm wordt onder andere een tweetal kalibers voorgeschreven. Deze kalibers zijn eigenlijk niets meer dan ronde stalen pennen met een diameter van 6 en van 25mm. Indien er tijdens een test een opening ontstaat van 25 mm doorsnede waar het grote kaliber doorheen kan, dan is dat het einde van de vlamdichtheid, evenals het kaliber van 6 mm dat over 15 cm verplaatst kan worden in een ontstane opening.

In het geval van een ernstige zwartverkleuring van het oppervlak aan de niet-vuurzijde of zelfs gloed zichtbaar kan door middel van een wattenproef gedurende de test ook worden bepaald of het criterium vlamdichtheid is bereikt. Deze test wordt letterlijk met een stuk watten van 10x10 cm uitgevoerd door dit op korte afstand van de kritische plek te houden en vervolgens na 30 seconden te kijken of de watten gloeien of zelfs branden. In dat geval is dit ook het einde van de vlamdichtheid.

Snel en langzaam
Om een draaiend deel brandwerend te maken hebben we te maken met een factor die bij andere scheidingsconstructies niet voorkomt en dat is het “bewegen”. Hierdoor wordt de oplossing vaak anders en zijn er ook dynamische factoren die een rol spelen bij het al dan niet brandwerend zijn van een deurset.
Bij zowel een half uur als een twee uur oplossing zullen de materialen samen het gat dicht moeten houden. Hierbij is het bekend dat de eerste 10 minuten van een brand heel heftig zijn en ook een veel grotere temperatuurstijging laten zien dan de daarop volgende minuten of zelfs uren.

Door deze wetenschap is het noodzakelijk om in een deurset een combinatie van eigenschappen toe te passen; materialen die heel snel kunnen reageren op het ontstaan van een brand en daarnaast materialen die een lang uithoudingsvermogen hebben of beide. Als vergelijking met de hardloopsport zou je je een wedstrijd kunnen voorstellen waarin je eerst een recordtijd op de 100 meter moet lopen om vervolgens door te lopen tot marathon afstand. Deze twee uitersten samen leveren een bepaald eindresultaat op wat niet zonder elkaar kan ontstaan.

Cruciale 10 minuten
De eerste 10 minuten van een brand verlopen altijd hetzelfde, maar om dit te doorstaan heb je een basisniveau nodig (deurdikte, opschuimende materialen, isolatie in de deur etc.). Wil je daarna verder, dan hoef je dus niet lineair op te waarderen, maar kun je bijvoorbeeld met een deurdiktetoename van 40 naar 54 mm de brandwerendheid verdubbelen van 30 naar 60 minuten. Een deur die 2 uur moet doorstaan hoeft dan ook niet vier keer zo dik te zijn als een deur van een half uur. “Hoe lang de brand ook duurt, de eerste 10 minuten komen maar 1 keer voor.”

De ervaring aan de niet-vuurzijde van een brandproef is bij een deurset eigenlijk altijd het zelfde: eerst hectiek, dan een hele tijd een rustige stabiele situatie, dan een plaatselijke aankondiging van een zwakke plek en tot slot het falen van een criterium (vaak op die zwakke plek, maar kan ook op een verrassende plaats zijn).

Dit artikel is gebaseerd op een blog van Limburgia Utiliteitsdeuren>>

Hier uw advertentie?
Bel +31 (0)73 503 35 44.