Best of Detail Fassaden Facades

Best of Detail Fassaden Facades

De gevel in het middelpunt  

 

Boekrecensie

Door Hans Fuchs

 

Bij het beoordelen van architectuur staat de façade vaak in het middelpunt. Niet helemaal terecht, meent de redactie van Fassaden Facades, het nieuwste boek in de Best of Detail-reeks. Volgens de samenstellers van het boek is het de wisselwerking tussen façade, constructie, interne organisatie en gebouwtechniek die de kwaliteit van een gebouw uitmaakt. 

Dat maakt het belang van de façade echter niet minder groot, aldus Detail-hoofdredacteur Christian Schittich. Juist in deze tijd,  nu er bijna geen grenzen meer zijn wat betreft materiaalkeuze en formele mogelijkheden aan de gevel, worden hoge eisen gesteld aan de ingenieur. 
In Fassaden Facades komt een dwarsdoorsnede voorbij van die grenzeloosheid, van verrassend materiaalgebruik tot constructieve spitsvondigheden, helder toegelicht in het Duits en in het Engels en geïllustreerd met foto's en detailtekeningen. 
Fassaden Facades toont niet altijd de meest actuele gebouwen, maar alle ontwerpen hebben een gevel die frappeert. Zoals de golvende gevel uit acrylglas van de productiehal voor Vitra (2013, naar ontwerp van SANAA), die oogt als een dun, melkwit gordijn dat wappert in de wind.  Of het concertgebouw en congrescentrum HARPA in Reykjavik (2012, Henning Larssen Architects), een duizelingwekkend mozaïek uit driedimensionale glazen bouwstenen, in de gevel geplaatst als waren het hexagonale zuilen uit basalt.  

Van de Nederlandse architect Wiel Arets selecteerden de samenstellers van de Detail-uitgave het grote hoofdkantoor van Allianz in het Zwisterse Wallisellen. Arets gebruikte hier de vitrage in het interieur als beeldbepalend onderdeel van de buitengevels, omlijst door banden van glas die dankzij zeefdrukprints ogen als onyx-gevelplaten – door Arets bedoeld als hommage aan Mies van der Rohe, die het materiaal onder andere gebruikte in zijn Barcelona-paviljoen. Niet alles is wat het lijkt, aan de façade.    

In de Detail-uitgave worden de façadeconstructies inzichtelijk beschreven, maar ook de achtergronden van de opdracht. Bijvoorbeeld bij de openluchtbibliotheek in de wat afgetrapte wijk Salbte in het Duitse Maagdenburg. Architectenbureau KARO ontwierp er een nieuw trefpunt, dat in eerste instantie samen met bewoners werd ontworpen door lege bierkratten te stapelen tot een gebouw zonder dak. Die basis – gevels uit modulaire bouwstenen – werd door de architecten verder uitgewerkt in gerecycelde façades uit modulaire aluminium bouwstenen die stammen uit een afgebroken warenhuis en alleen nog maar hoefden te worden voorzien van een nieuwe coating. De binnengevel van de openluchtbibliotheek trokken de architecten op uit lariksdelen. 
Ook bijzonder: de messinggevels van het museum in Ahrenshoop, dat aanhaakt op lokale bouwtradities. Door het museum op te bouwen uit vijf kleine volumes en de gevels te bekleden met messing panelen, zoekt de nieuwbouw in schaal en kleurstelling aansluiting bij de rietgedekte daken van de bestaande woonhuizen. Ramen en deuren zijn in de gevels in terugwijkende houten velden ondergebracht. 

Het bureau Tillicharchitektur ontwierp in München een kantoor- en bedrijfsgebouw met aan de gevels  geometrisch gevouwen betonplaten, ter veredeling voorzien van een ijzeroxidepigment. De raamopeningen zijn gedetailleerd als louter glasvlakken; de kozijnen zijn volledig uit het zicht gehouden.   
En dan is er, naast de talloze andere projecten in het Detail-boek, het sponsvormige paviljoen in New Orleans, gemaakt door de School of Architecture in Atlanta, en opgebouwd uit 320 CNC-gefreeste kunststofelementen uit PETG, een materiaal met als grondstof het suikerriet dat rondom New Orleans verbouwd wordt. 
Hier openbaart zich de enige makke van de Detail-uitgave; de leeftijd van sommige projecten. Het paviljoen in New Orleans stamt uit 2012 – en dat is lang geleden voor een paviljoen dat zoekt naar de grenzen van materialen en productiewijzen. Zeker in een boek uit een land waar bijvoorbeeld de Universiteit van Stuttgart met de regelmaat van de klok nieuwe experimenten aangaat op gebied van constructie en façademateriaal. Hier heeft de bouwpraktijk sprongen gemaakt, die het boek nalaat te volgen.  

Christian Schittich e.a., Best of Detail: Fassaden Facades, uitgeverij Institut für internationale Architektur- Dokumentation, München, ISBN 978-3-95553-247-5 

 

Hier uw advertentie?
Bel +31 (0)73 503 35 44.